Wat is een gescheurde enkelband?
Bij een acute enkelverzwikking of verstuiking kunnen de enkelbanden oprekken of scheuren, dit zijn meestal de buitenste enkelbanden. De meest aangedane band is het ligament talofibulaire anterius. Bij een ernstig trauma zullen ook het ligament talofibulaire posterior en calcaneofibulaire scheuren.
Er wordt onderscheid gemaakt in 3 gradaties bandletsel:
- Graad 1: de vezels zijn op rek gekomen maar zijn nog intact (verrekking)
- Graad 2: de band (ligament) is deels ingescheurd (gedeeltelijke scheur)
- Graad 3: de band (ligament) is volledig doorgescheurd (volledige scheur)
Het ontstaan van een enkelverzwikking gebeurt meestal doordat de actieve stabiliserende structuren (spieren en zenuwen) te laat zijn met het actief stabiliseren van de enkel. De kracht wordt dan opgevangen door kapsel en banden van het gewricht, waardoor deze uit kunnen rekken of beschadigen. Je kunt denken aan stappen op een steen of op andermans voet bij volleybal. Ook kunnen krachten te groot zijn voor enkelbanden zoals bij een forse overtreding bij voetbal of een ongeluk met fiets of auto.
Symptomen:
- Pijn, aan de buitenzijde van de enkel
- Zwelling, dikke enkel
- Blauwverkleuring, blauwe plek
- Roodheid
- Verminderde beweeglijkheid, stijve enkel
Behandeling:
Na een acuut letsel is het van belang rust te nemen. De eerste 48 uur moet de enkel minder belast worden. Vaak is het gewenst om de eerste dagen met krukken te lopen. Het is verstandig de eerste dagen na het acute letsel de PEACE & LOVE methode toe te passen en een sportfysiotherapeut of arts te consulteren.
De PEACE & LOVE methode:
- Protect (Bescherm): Verminder de belasting op het aangedane lichaamsdeel. Geef het lichaam tijd om het herstelproces op te starten.
- Elevation (Elevatie): Houd het aangedane lichaamsdeel zoveel mogelijk boven hart-hoogte om afname van zwelling en afvoer van afvalstoffen te bevorderen.
- Avoid Anti-inflammatories (Vermijd ontstekingsremmers): Probeer ontstekingsremmende medicijnen te vermijden. Deze kunnen het herstel negatief beïnvloeden. Gebruik geen ijs, er is te weinig bewijs dat het gebruik van ijs het herstel ondersteund.
- Compression (Compressie): Het dragen van een bandage of zwachtel geeft stevigheid en bevorderd de afname van de zwelling.
- Educate (Educatie): Educatie is belangrijk. Laat je goed voorlichten door een fysiotherapeut. Een goede diagnose is hierbij van belang.
Nadat de acute fase voorbij is (0-5 dagen) kan er gestart worden met LOVE
- Load (Belasten): Ga actief bezig met het herstel. Probeer dagelijkse activiteiten te hervatten indien mogelijk. Belasten bevordert het herstel.
- Optimism (Optimisme): Blijf optimistisch en heb vertrouwen in het herstel. Negatieve gedachten over het herstel kunnen de prognose beïnvloeden.
- Vascularisation (Doorbloeding): Start met cardiovasculaire oefeningen zoals fietsen. Dit zorgt ervoor dat de lokale doorbloeding en de beweeglijkheid van het gewricht verbeteren.
- Exercise (Trainen): Doe oefeningen! Door actief bezig te gaan met het verbeteren van de mobiliteit, kracht en stabiliteit verminder je de kans op een terugkerende blessure.
Om weer volledig te kunnen belasten tijdens sport is het van belang dat de enkel weer stabiel is en de beweeglijkheid weer volledig terug is. De enkel moet weer pijnvrij belast kunnen worden. Het is afhankelijk van de sport die beoefend wordt en het letsel hoe snel er weer volledig belast kan worden. Een verrekking (graad 1) zal gemiddeld binnen 2 weken weer belastbaar zijn. Een gedeeltelijke of volledige scheur hersteld gemiddeld in 6 tot 8 weken. Bij complexe trauma’s of een kraakbeenbeschadiging kan het herstel veel langer duren.
Na een enkeltrauma wordt geadviseerd om een half jaar preventief een enkelbrace te gebruiken. Wij adviseren de Bauerfeind MalleoTrain.
