Wat is chronische pijn?
Een wetenschappelijke definitie van pijn is: ‘een onplezierige sensorische en emotionele ervaring, veroorzaakt door of beschreven in termen van daadwerkelijke of potentiële weefselschade’ (IASP). Uit deze definitie is op te maken dat pijn niet alleen te maken heeft met waar deze zit, hoe die voelt, hoe erg deze is en hoelang die al duurt, maar ook dat pijn een emotionele ervaring is. Pijn boezemt angst in, verlamt en kan iemand depressief maken. Het kan iemand zelfs tot wanhoop drijven.
Symptomen van chronische pijn
Patiënten beschrijven de pijn als: ‘Er zit een zenuw in de knel.’ of “mijn wervel zit scheef”. Met andere woorden: in termen van (mogelijke) weefselbeschadiging. Maar of deze – of andere – weefselbeschadiging er daadwerkelijk is, is maar de vraag. We kennen allemaal het verschijnsel fantoompijn: indien iemand nog hevige pijn heeft aan een ledemaat, die er niet meer is. Bij chronische pijn is de oorzaak niet meer gelegen in het weefsel waar men de pijn voelt. Maar waar komt de pijn dan vandaan? Hoe zouden we dit kunnen verklaren? Chronische pijn is in elk geval zeer complex.
Soorten pijn
Acute pijn: dit is een pijn die werkt als een waarschuwing: je kunt je branden, stoten, door de enkel gaan. Hier is sprake van weefselschade, dat meestal goed herstelt.
Neuropatische pijn: neuropathische pijn (of zenuwpijn) wordt veroorzaakt door een beschadiging of ziekte in het zenuwstelsel zelf. Denk aan fantoompijn, zenuwpijn vanuit het ruggemerg of pijn in de benen bij suikerziekte.
Chronische pijn: is pijn die langer dan 6 weken aanwezig is, continu of afwisselend en waar geen duidelijke verklaring is vanuit beschadiging in het lichaam. En daar valt meer onder dan je denkt: chronische rug- en nekpijn, whiplash, RSI, KANS, artrose, fibromyalgie, hoofdpijn, prikkelbare darmsyndroom en kaakklachten.
Maar er is wel een verklaring….. De pijn is dan afkomstig uit het zenuwstelsel en wordt veroorzaakt doordat de delen van het zenuwstelsel die verantwoordelijk zijn voor de verwerking van pijnsignalen, overgevoelig zijn geraakt. Dit noemen we sensitisatie. Het pijnsysteem binnen het zenuwstelsel is gevoeliger geworden. Vergelijk het met een brandalarm dat te scherp staat afgesteld: er is geen brand (meer), maar het kastje is te gevoelig afgesteld. Dat merk je aan het feit dat handelingen die je vroeger wel kon, zoals gewoon wandelen, een tas dragen of groente snijden, ook al pijn gaan doen. Ook kan er een verhoogde gevoeligheid ontstaan voor licht, geluid en geuren.
Als we ons zorgen maken over de pijn, raken we gefrustreerd of soms depressief omdat we niet meer alles kunnen, wordt die overgevoeligheid juist versterkt. Veel mensen durven niet meer zo goed te bewegen en weten niet zo goed wat te doen. Anderen gaan juist altijd maar door. Ook dit helpt niet.
Wij als fysiotherapeuten weten dat bewegen, afleiding zoeken en ontspanning helpen om de sensitisatie te verminderen. En wij kunnen u helpen om de pijn te begrijpen en de belastbaarheid weer op te bouwen.
Chronische pijn is niet ‘psychisch’. Toch is chronische pijn ook niet ‘lichamelijk’. De waarheid ligt ergens in het midden.